Arıcılık Aletleri

Temel Arıcılık Aletleri

MASKE

Arı sokmasına karşı koruyan en önemli araçlardan birisidir. Özellikle yüzü, boynu ve başı korur. Arıcının hareketlerini kısıtlayarak rahat iş yapmasını engeller fakat bir tehlike anında hayat kurtarıcıdır. Sahip olunan arı cinsi ne kadar sakin huylu olursa olsun, her zaman sinirlenip sokma ihtimali vardır. Düz açık renkli, sıkı dokunmuş pamuklu ya da keten kumaştan yapılır.
Çok değişik tipleri vardır. Yalnızca yüze takılan maske gibi modelleri olduğu gibi, gömlek gibi giyilen modelleri de vardır. Çalışırken terleyip bunalmamak için için maskeler hava alacak şekilde bol yapılmalıdır. Ayrıca vücuda oturan maske arı tarafından sokulma riskini artırır. Yüz kısmına gerilen ince gözenekli tel, gözü yormaması için muhakkak siyah renkli olmalıdır.

ARICI ELDİVENİ

Maskeden sonra arıcıyı özellikle ellerinden sokmayı önleyen ikinci araç eldivendir. Çok çeşitli modelleri vardır. Deriden, kauçuktan, plastikten ya da kalın bez ve benzeri maddelerden yapılır.
Genelde parmak ve el kısımları plastikten, bilekten dirseğe kadar olan kısmı ise bezden imal edilir. Dirsek kısmı arıların girmesini engellemek için lastiklidir. Eldiven ne kadar iyi olursa olsun arıcının çalışma konforunu azaltır. İstenilen hareketler rahatça yapılamaz. O yüzden çok ihtiyaç duymadıkça eldiven kullanmamaya çalışmalıdır.

KÖRÜK

Arıcılığın olmazsa olmaz temel araçlarından birisidir. Yanan körükten arılara bir süre duman verilerek sakinleşmeleri sağlanır. Dumana maruz kalan arılar hemen bal yemeye başlarlar. Kursakları balla dolan arılar sakindir ve kolay kolay sokmazlar.
Körük silindir şeklinde galvaniz ya da paslanmaz çelikten yapılır. İyi bir körük ağzından alev çıkarmayan, uzun süre sönmeden duman veren bir yapılışta olmalıdır. Körükte çok duman veren pamuklu bez parçaları, mayıs tezeği, ağaç parçaları, kuru mısır koçanı gibi maddeler kullanılır. Koli ambalajlarında kullanılan delikli mukavva uygun ebatta kesilip, rulo haline getirilerek körüğe konur ve alttan yakılır. Ayrıca en ideal yakıtlardan birisi de büyük hayvanların tezeğidir, uzun süre yanar ve bol duman verir.

ARICI ELDEMİRİ

20-25 santim uzunluğunda bir tarafı kıvrık, diğer tarafı keskin yassı bir demir parçasıdır. Arıcı manivelası olarak da tabir edilir. Kovanı muayene eden arıcının elinde muhakkak bulunmalıdır.
Eldemiri kovan üzerine konulmuş ballığı gövdeden ayırmaya, çerçevelerin kanırtılıp oynatılarak yerinden çıkarılmasına, balmumu, propolis ve diğer kazıntıların çerçevelerden veya kovan alt tablasından kazınmasına yarar.

ARICI FIRÇASI

Arıcı fırçası petek üzerindeki arıları zarar vermeden uzaklaştırmaya yarar. Yumuşak uzunca, bol tüylü ve sağlam olanları tercih edilmelidir.
Tavuk, kaz, hindi teleği ya da benzeri görevi yapacak yumuşak bitki dalları da aynı işe yarar.

HAZIR PETEK

Modern arıcılığı geleneksel arıcılıktan ayıran en önemli araçtır. Hazır petek eritilmiş saf balmumunun özel makinelenden geçirilerek, petek gözlerinin başlangıç yerleri belli olacak şekilde ince plakalar haline getirilmiş şeklidir.
Hazır petek ihtiyaca göre çeşitli kalınlıklarda imal edilir. Genelde kuluçkalıklarda kalın, ballıklarda ince olanları tercih edilir. Peteklerin ebatları kovanların ölçüsüne göre değişir.42x14, 42x26, 42x20 ve 42x22 gibi standart ölçüleri vardır. 1 kilo temel peteğe, 14lük ölçü de; 24 tabaka, 20 cmliklere; 18 tabaka, 22 cmliklere; 16 tabaka, 26cmliklere; 14 tabaka girmektedir.

Yardımcı Arıcılık Aletleri

MAHMUZ

Çerçevelere gerilen teli hazır peteğe gömmek için kullanılır. Ucunda sapı olan bir dişli tekerlek şeklindedir. Pirinçten imal edilir.

ÇERÇEVE TELİ

Özellikle bal süzme makinesinden geçirilen peteklerin parçalanmaması için, çerçevenin arasına tel germek gerekir. Ayrıca bu tel çok sıcak havalarda hazır petek yumuşadığı zaman sarkıp yerinden düşmemesine de yardımcı olur.
Arıcılıkta kullanılan tellerin muhakkak paslanmaz ve galvanizli olması gerekir. Bu teller kilo ile ya da çeşitli büyüklüklerde makara ile satılırlar.

ÇERÇEVE DELECEĞİ

Tel germek için çerçeve çıtalarını delmekte kullanılan aletlerdir. Çıtayı delmek için biz ya da matkap kullanılabilir.
Çok sayıda çerçeve çıtasını delmek için ise bu işe özgü çok değişik makineler yapılmıştır.

YEMLİK

Yemlik arılara yazın su, ilkbahar ve sonbaharda ise şerbet vermek için kullanılır. Çok çeşitli tipleri vardır. Plastikten, camdan ya da galvanizli saçtan imal edilirler. Genellikle üç tip yemlik bulunur.
Birincisi seyyar yemliklerdir. Özellikle su vermek için arılığın herhangi bir yerine konur. Şerbet vermek için ise kovan üst tahtasındaki yemleme deliğinin üzerine konur.
İkinci tip yemlikler kovan üst tahtasına sabitlenmiş yemliklerdir. Genellikle tahtadan imal edilirler.
Üçüncü tip yemlikler ise çerçeve şeklindedir. İçine şerbet doldurularak çerçeve gibi kovanın içine konulur. Arıları rahatsız etmeden kolayca şerbet verebileceğimiz yemlikleri herzaman tercih etmek gerekir.

ANA IZGARASI

Ana arıyı bulunduğu yerde hapsederek diğer bölümlere gitmesini önlemek için kullanılır. Ana ızgarası 4,2 mm aralıkla dizilmiş tellerden ya da aynı ölçüde üzerine delikler açılmış saçtan yapılır. Bu aralıktan işçi arılar rahatlıkla geçer, ama erkek arılarla ana arı geçemez.
Genellikle ballıklara ana arının yumurtlamasını engelleyerek peteklerin kararmasını önlemek amacıyla kullanılır. Ya da çok hızlı artan kovan nüfusunu frenleyip arıları bala çalıştırmak için kullanılır.

SIR BIÇAĞI

Bal süzme makinelerinde süzülecek olan peteklerin sırlanmış gözlerini açmak için kullanılır. Bıçak şeklinde, ya da tarak şeklinde olanları vardır. Bıçak şeklinde olanı sıcak su içinde ısıtılarak kullanılır.
Tarak şeklinde olanı ise kullanmak daha zordur ve ustalık ister.

Çok sayıda petek gözü açacaklar için geliştirilmiş elektrikli profesyonel sır bıçakları da vardır.

POLEN TUZAĞI

Kovana giren arıların arka bacaklarındaki polenleri toplamak için kullanılır. Kovan girişine konulur.
Kutu şeklindeki polen tuzağının üzerinde ancak işçi arıların girebileceği büyüklükte delikleri olan bir tabaka vardır. İşçi arı bu delikten geçerken arka ayaklarındaki polen sıyrılarak kutunun haznesine düşer. Yine polen tuzağının da çok çeşitleri vardır.

ANA ARI KAFESİ

Ana arıyı verilmek istenen kovana alıştırmak için kullanılan minyatür bir kafestir. Ana arı bu kafesin içinde olacak bir şekilde kovana konur. Bir kaç gün içinde ana arının kokusu ile kovan kokusu aynı olacağından arılar bu yeni anayı kabul ederler.
Bu iş için illaki kafes alınmasına gerek yoktur. Üzerinde delikler açılmış herhangi bir kutu bu işi rahatlıkla görür.

OĞUL YAKALAMA KUTUSU YA DA TORBASI

Yüksek bir yere konduğu için alınması güç olan oğulları yakalamak için kullanılır. Pratik olarak uzunca bir sırığın ucuna bir teneke ya da kutu takılarak yapılabilir.
Ya da bu iş için özel olarak üretilmiş oğul yakalama torbalarından satın alınabilir. Oğul yakalama torbasında oğul torbanın içine alındıktan sonra torbanın ağzını kapatacak bir düzenek bulunur.

Bal Süzme Makinesi

Modern arıcılığın en önemli aletlerinden birisidir. Merkezkaç kuvvetiyle petek üzerindeki balların savrulması esasına göre çalışır. Özellikle süzme bal yapmak isteyen arıcılar için çok gereklidir. Petekli baldan geleneksel yöntemlerle süzme bal yapılması balın kalitesini belirgin ölçüde düşürür. Ama bal süzme makinesi ile bu sakınca bertaraf edilmiş olur.
Bal süzme makinası paslanmaz çelikten yapılmış, ortasında bir dişli düzeneği, bu düzeneği çevirmeye yarayan bir kolu ve petekleri koymaya yarayan kafes şeklinde haznelerden oluşan bir kazandır.
Kol yardımıyla hızlı bir şekilde çevrilen haznelerdeki peteklerin içindeki bal, merkezkaç kuvvetinin etkisiyle yerlerinden savrulur ve kazanın dibine birikir.
Bal süzme makinesinin de çok çeşitleri bulunmaktadır. İhtiyaca göre 3, 4 hatta 40 çerçeve alacak şekilde yapılmış olanları vardır. Kovan sayısı çok olan profesyonel arıcılar için elektrikle çalışanları da yapılmıştır.
Bal süzme makinesi alırken ihtiyacımıza en iyi cevap verecek olanı tercih edilmelidir. Kovan sayısını artırmayı düşünenler muhakkak fazla sayıda çerçeve alan tipleri tercih etmelidir.
İyi bir bal süzme makinesi muhakkak paslanmaz çelikten yapılmalıdır. Çerçeve konulacak yerler sağlam ve çerçevenin konulmasını kolaylaştıracak şekilde olmalıdır.
Dişli düzeneğin kalitesi de bal süzme makinesinin verimliliğini etkileyen faktörlerdendir.